گسـکت رینـگ جوینـت یا گسکت آر-تی-جی RTJ که مخفف RingType Joint می باشد، واشرهای فلزی هستند که معمولا از جنس استنلس استیل های سری 300 – آهن نرم و کربن استیل میباشد. RTJ قابلیت تحمل فشار و دماي بالا و مقاومت در محیط هاي خورنده و شیمیایی می باشد. این گسگتها معمولا برای اتصالات فلنج هاي منطبق بر استانداردهای ASME B16.20/ASME B16.5 استفاده مي شوند. گسـکت رینـگ جوینـت دارای مقطع بادامکی (Oval) و یا ۸ ضلعی (Octagonal) می باشد. گسـکت رینـگ جوینـت قابلیت تحمل فشار و دمای بالایی رو دارند و در محیط هایی که عامل خورندگی وجود دارد استفاده می شوند. همواره توصیه می گردد که سختی جنس گسکت های رینگی از سختی فلنچ های مورد نظر کمتر باشد. این نوع رینگها از جنس فلز (معمولا فولادهای نرم و آلیاژهای آنها) ساخته میشود. این نوع گسکت از رینگها آهنگری شده Forged Rings بوده که در شیار فلنج های RTJ قرار میگیرند. این گسکتها معمولا در جاهایی که فشار بالا در سیستم وجود داشته باشد مورد استفاده قرار میگیرند. آب بندی گسـکت رینـگ جوینـت بر اساس تماس فلز (خود گسکت یا رینگ) با فلز (شیار فلنج) حاصل میشود. در هنگام قرار دادن رینگ در داخل شیار باید دقت شود که شیار عاری از عیب و برجستگی باشد تا به سطح رینگ آسیبی وارد نکند.
انواع گسـکت رینـگ جوینـت یا گسکت آر-تی- جی RTJ
گسـکت رینـگ جوینـت نوع R
این رینگ ها در دو مقطع
Oval
Octagonal
از مقطع بیضوی عموما برای فلنج RTJ با سطح تخت و یا برجسته استفاده می شود. مقطع 8 ضلعی نوعی از بیضوی می باشد که برای آببندی بیشتر مورد استفاده میباشد. معمولا برای کلاسهای کاری 1500به بالا کاربرد دارند و کمتر در کلاس 900 استفاده می شوند. اما برای کلاس های 150 تا 2500 ساخته می شوند ولی عمدا کاربردشان برای کلاس 1500 به بالا می باشد.
توزیع نیرو یا بار روی رینگ اهمیت بسیار زیادی در نشت بندی دارد. این توزیع بار در خود رینگ درکارخانه انجام می دهند که وقتی فلنج ها متصل میشوند بار را به این شیوه به انها توزیع کنند.
توزیع بار در نوع B از نوع ذکر شده در بالا نیست بلکه در اثر فشار سیال منجر به تراکم و آب بندی بیشتر میشود یعنی هر چقدر فشار سیال درون لوله و فلنج افزایش پیدا کند این آب بندی بیشتر میگردد. توزیع بار در نوع A بر اساس فشار وارده از بولت یا پیچ ها میباشد.
گسـکت رینـگ جوینـت نوع RX
این نوع رینگ به فرم 7 ضلعی می باشد که حتما در شیار هم سایز خودش قرار میگیرد. این نوع رینگ ها پهن تر از نوع R می باشند. این رینگ ها برای فلنج های سرچاهی مورد استفاده می باشند که تا کلاس کاری 1500 استفاده می شوند. بخشی از مقطع نامتقارن این رینگ ها جهت ایجاد نیروی خود انرژی زا می شود؛ بخش برجسته رینگ در تماس با شیارهای فلنج می باشد که این باعث می شود تا نیرو به قسمت بیرونی رینگ اعمال گردد. این رینگ بیشتر جهت آب بندی در سیستم هایی که تحمل بارهای ضربه ای و ارتعاشی مد نظر باشد مورد استفاده قرار می گیرد.
گسـکت رینـگ جوینـت نوع BX
این رینگ ها فقط برای فلنج هایی که مطابق استاندارد API 6A | Type BX در کلاس کاری 5000 تا 15000 استفاده می شوند. قطر این رینگ ها نسبت به سایر رینگ ها بیشتر میباشد حتی بزرگتراز شیار فلنج؛ این امر خود سبب وارد آمدن نیروی اولیه به رینگ میگردد و نهایتا باعث ایجاد یک فشار عکس العملی شده و پیشانی دو فلنج کاملا به یکدیگر چسبانده میشود. این رینگها را نمیتوان با رینگهایی که ذکر شد، تعویض کرد به دلیل این که شیاری که برای رینگ BX در نظر گرفته میشود با سایر شیارها متفاوت میباشد. بعضی از رینگها که نوع خاص هستند و به U شکل معروف میباشند. این گسکتها کاربرد کمتری دارند.
این رینگها به خاطر شیارهایی که دارند روی سطح فلنج هایی با سطح مقطع خاص خودشان قرار میگیرند مثل فلنج های تپر لوک 1 در اثر نیروی بولت ها سطح شیار پهن میگردد و به این دلیل بدین شکل ساخته میشه تا اگر زیاد فشرده شدند بیرون زدگی رخ بدهد و متوجه خراب شدن آنها شد.
گسـکت رینـگ جوینـت نوع AX
در گسکت AX هرچه فشار بیشتر عملکرد بهتر می باشد.
گسـکت رینـگ جوینـت Special
لنز رینگ ها بر اساس DIN 2696 ساخته می شوند. که انسجام بالا و قابلیت آب بندی با کاربردهای خاص در فشار و دمای بالا را ممکن می سازد. لنز رینگ ها سطوح مدور یا کروی دارند و برای استفاده در سطوح فلنجی مخروطی یل کله قندی مناسب هستند. بعنوان یک استاندارد و یا قاعده متریال گسکت بایستی نرم تر از متریال فلنج باشد. تا تضمین شود که حجم با فشاری اعمالی باعث دفرمه شدن پلاستیکی و یا الاستیکی لنز رینگ ها و سطح آب بندی خود فلنج نمی شود. با اعمال فشار بالا بر روی گسکت ها سطح تماس بین لنز رینگ ها و فلنج افزایش می یابد و این مانع از فشار بیش از اندازه بر گسکت می شود.
مانند تمام گسکت های فلزی استفاده مجدد از لنز رینگ ها پیشنهاد نمی شود. زیرا در طول کار و استفاده سختی متریال بالا می رود. با استفاده مجدد برای رسیدن به آب بندی مرتبه اول بایستی پیچهای فلنج را محکمتر نمود و این عمل باعث خرابی سطح آب بندی فلنج خواهد شد.
| مواد تشکیل دهنده گسکت رینگی | |||
| جنس رینگ | علامت اختصاری | سختی (برینل) | مواد تشکیل دهنده |
| آهن نرم | D | 90 | آهن نرم |
| فولاد کم کربن | S | 120 | فولاد کم کربن |
| آلیاژ کروم مولییدن | F5 | 130 | کروم (4-6) مو (0.5) |
| استیل ضد زنگ 304 | S305 | 160 | S.S 304 |
| استیل ضد زنگ 316 | S316 | 160 | S.S 316 |